پشه‌ها، به‌ویژه گونه‌هایی مانند پشه آنوفل گامبیه (ناقل مالاریا) یا آئدس آئژیپتی (ناقل تب دنگی و زیکا)، به‌طور انتخابی برخی افراد را برای نیش زدن ترجیح می‌دهند. این انتخاب تصادفی نیست و به عوامل بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی بدن انسان بستگی دارد. مطالعه‌ای که در ژورنال Cell منتشر شد، نشان داد که ترکیبات شیمیایی خاصی در پوست برخی افراد، مانند اسیدهای چرب، پشه‌ها را بیشتر جذب می‌کند.
پشه‌های حساس به بازدم
پشه‌ها به دی‌اکسید کربن بازدم‌شده توسط انسان حساس هستند و می‌توانند آن را از فاصله ۱۰۰ فوتی تشخیص دهند. افرادی که دی‌اکسید کربن بیشتری تولید می‌کنند (مانند بزرگسالان در مقایسه با کودکان، افراد با وزن بیشتر، یا زنان باردار) بیشتر مورد توجه پشه‌ها قرار می‌گیرند. تنفس سریع‌تر (مثل هنگام ورزش) یا متابولیسم بالاتر می‌تواند تولید دی‌اکسید کربن را افزایش دهد و پشه‌ها را جذب کند.
شما بو می‌دهید و پشه‌ها دوست دارند
مطالعه دانشگاه راکفلر، با سرپرستی لزلی ووشال، نشان داد که ترکیبات شیمیایی خاصی در پوست، به‌ویژه اسیدهای چرب مانند اسید کربوکسیلیک، نقش کلیدی در جذب پشه‌ها دارند. این اسیدها توسط میکروبیوم پوست (باکتری‌های موجود روی پوست) تولید می‌شوند و از فردی به فرد دیگر متفاوت‌اند. در این مطالعه، ۶۴ داوطلب جوراب‌های نایلونی پوشیدند تا بوی بدنشان جمع‌آوری شود. سپس این جوراب‌ها در معرض پشه‌های آئدس آئژیپتی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که برخی افراد تا ۱۰۰ برابر بیشتر از دیگران پشه‌ها را جذب می‌کنند، به دلیل سطوح بالاتر اسیدهای چرب در پوستشان. این تفاوت‌ها تا حدی ژنتیکی هستند و تغییر دادن آن‌ها دشوار است، اما شست‌وشوی منظم پوست می‌تواند به کاهش این ترکیبات کمک کند.
عرق می‌کنید و پشه‌ها می‌آیند
پشه‌ها به گرما و رطوبت جذب می‌شوند. افرادی که دمای بدنشان بالاتر است یا بیشتر عرق می‌کنند (مانند ورزشکاران یا افراد در محیط‌های گرم) هدف‌های جذاب‌تری برای پشه‌ها هستند. اسید لاکتیک، آمونیاک و اسید اوریک موجود در عرق نیز پشه‌ها را جذب می‌کنند. برخی مطالعات هم نشان داده‌اند که افراد با گروه خونی O ممکن است بیشتر از گروه‌های A، B یا AB مورد حمله پشه‌ها قرار گیرند، اگرچه شواهد در این مورد قطعی نیست و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
باورهای نادرست درباره علایق پشه‌ها
باورهای رایجی مانند خوردن سیر یا موز برای دفع یا جذب پشه‌ها وجود دارد، اما شواهد علمی قوی این ادعاها را تأیید نمی‌کند. کارشناسان می‌گویند که رژیم غذایی تأثیر محدودی بر بوی بدن دارد و بعید است به‌طور قابل‌توجهی پشه‌ها را دفع یا جذب کند. ادعاهایی مبنی بر اینکه مکمل‌های ویتامین پشه‌ها را دفع می‌کنند، توسط تحقیقات رد شده است. هیچ مدرک علمی معتبری این موضوع را تأیید نمی‌کند. و بالاخره اینکه پشه‌ها به رنگ‌های تیره مانند سیاه، آبی تیره و قرمز بیشتر جذب می‌شوند، در حالی که رنگ‌های روشن مانند سفید و زرد کمتر جلب توجه می‌کنند. این به دلیل کنتراست بصری است که رنگ‌های تیره برای پشه‌ها ایجاد می‌کنند.
