اینفلوئنسرها پروپرانولول را به‌عنوان قرصی جادویی توصیف کرده‌اند که در موقعیت‌های مختلف، اضطراب و استرس را کاهش می‌دهد. تجویز این دارو در حال افزایش است، به‌ویژه در میان زنان جوان.
قرص محبوب برای کاهش اضطراب
با نزدیک شدن به مراسم عروسی اریکا فیشر، او در حال تصمیم‌گیری است: آیا باید پیش از راه رفتن به سمت محراب، یک بتابلوکر مصرف کند؟ او می‌گوید همه در مورد این دارو صحبت می‌کنند، از میزبانان پادکست مورد علاقه‌اش گرفته تا پرستاری که میکرونیدلینگ صورتش را انجام می‌دهد. فیشر، دستیار پزشک ۳۳ ساله در غرب ماساچوست، می‌گوید: «او [پرستار] این دارو را برای بسیاری از عروس‌هایش تجویز کرده و آن‌ها تجربه خوبی داشته‌اند.» او در مورد پروپرانولول، یک بتابلوکر محبوب، صحبت می‌کند.
پروپرانولول که در سال ۱۹۶۷ توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان علائم بیماری‌های قلبی‌عروقی تأیید شد، اکنون به قرص مورد علاقه برای مدیریت موقعیت‌های استرس‌زا، از سخنرانی عمومی گرفته تا اولین قرارهای عاشقانه، تبدیل شده است. طبق آخرین داده‌های موجود تجویز این دارو از سال ۲۰۲۰ تاکنون ۲۸ درصد افزایش یافته و پروپرانولول، که یک داروی ژنریک و نسبتاً ارزان است، به سریع‌ترین رشد در دسته خود تبدیل شده است. این دارو با کاهش ضربان قلب و فشار خون، علائم فیزیکی اضطراب را کاهش می‌دهد، هرچند برای درمان اضطراب توسط سازمان غذا و دارو تأیید نشده است.
بسیاری از افراد به‌صورت موقعیتی از این دارو استفاده می‌کنند؛ برای مثال، نوازندگان و بازیگران سال‌هاست که پیش از اجرا از پروپرانولول استفاده می‌کنند. رابرت داونی جونیور، بازیگر، در سخنرانی پذیرش جایزه گلدن گلوب ۲۰۲۴ خود گفت: «من یک پروپرانولول مصرف کردم، پس این کار برایم راحت خواهد بود.» حالا نسل جدیدی از ستارگان در حال تبلیغ این دارو هستند.
تأثیر فرهنگ عامه و رسانه‌های اجتماعی
در مراسم اسکار امسال،ریچل سنوت، بازیگر، در توصیه‌ای به زنان روی فرش قرمز گفت: «اون پروپرانولول رو بخور، دختر. قورتش بده و خودتو آماده کن.» این جمله به نوعی شعار برای زنانی شد که گزارش می‌دهند نرخ اختلالات اضطرابی در آن‌ها بالاتر از مردان است.
پیج دسوربو، ستاره تلویزیونی و هانا برنر، کمدین، سال گذشته کلاه بیسبال با عنوان « پروپرانولول» را برای تبلیغ برنامه خود فروختند. دسوربو به‌صراحت درباره تجربه اضطراب خود در تور و آشنایی با پروپرانولول صحبت کرده و این دو بارها در پادکست خود از این دارو تمجید کرده‌اند.
مکانیسم اثر و خطرات پروپرانولول
دکتر نصیر غمی، روان‌پزشک دانشگاهی و استاد روان‌پزشکی در دانشکده پزشکی دانشگاه تافتس، توضیح می‌دهد که پروپرانولول برخلاف سایر بتابلوکرها که روی قسمت‌های خاصی از بدن تمرکز دارند، «گیرنده‌های بتا در قلب و سایر نقاط بدن، از جمله مغز، را تحت تأثیر قرار می‌دهد.» او می‌افزاید: «تأثیرات روی مغز باعث کاهش اضطراب می‌شوند.»
در مقایسه با بنزودیازپین‌ها، مانند زاناکس یا والیوم، پروپرانولول غیراعتیادآور تلقی شده و به گفته غمی، از «ملایم‌ترین انواع داروهای ضداضطراب» است. با این حال، این دارو بدون خطر نیست. از آنجا که پروپرانولول فشار خون و ضربان قلب را کاهش می‌دهد، کاهش بیش از حد می‌تواند منجر به غش کردن شود. همچنین، برای افراد مبتلا به آسم یا دیابت خطرناک است، زیرا می‌تواند علائم اولیه حمله یا تشدید بیماری را پنهان کند.
خطرات و عوارض جانبی
اگرچه پزشکان به‌طور قانونی داروها را برای استفاده‌های غیرتأییدشده تجویز می‌کنند، تحقیقات بالینی کمی وجود دارد که اثربخشی بتابلوکرها برای درمان اضطراب را نشان دهد. در بریتانیا، جایی که پروپرانولول برای درمان اضطراب مجوز دارد، نظارت بیشتری وجود دارد. در اکتبر گذشته، شورای عمومی داروسازی بریتانیا اعلام کرد که داروسازان باید از خطرات اوردوز پروپرانولول آگاه باشند و اقداماتی مانند تجویز مقادیر کمتر را برای محافظت انجام دهند. در سال ۲۰۲۰، شاخه تحقیقات ایمنی مراقبت‌های بهداشتی بریتانیا سمیت بالقوه پروپرانولول را بررسی کرد. در سال ۲۰۲۳، یک دختر ۱۷ ساله در انگلیس پس از اوردوز پروپرانولول درگذشت.
در آمریکا، دلیلا بل هملین، مدل و موزیسین، در سال ۲۰۲۱ گفت که پروپرانولول در اوردوز تصادفی او نقش داشت. او در ویدیویی اینستاگرامی توضیح داد که بیش از حد پروپرانولول برایش تجویز شده بود و پس از مصرف آن با بنادریل به بیمارستان منتقل شد.
