اولین فضانورد هندی که به ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) قدم گذاشته است، در حال انجام یک آزمایش کشاورزی است که می‌تواند به تغذیه فضانوردان در ماموریت‌های آینده به ماه و مریخ کمک کند.
شوبهانشو شوکلا ، خلبان جنگنده نیروی هوایی هند، به عنوان بخشی از چهارمین ماموریت خصوصی شرکت اکسیوم اسپیس به آزمایشگاه مداری، تلاش خواهد کرد تا ماش و شنبلیله، دو گیاه خوراکی، را در شرایط بی‌وزنی پرورش دهد.
این آزمایش‌ها با همکاری سازمان فضایی هند، ISRO، انجام می‌شود که در این ماموریت برای کمک به آماده‌سازی پروازهای سرنشین‌دار طولانی‌مدت در آینده شرکت دارد. این همچنین نشان‌دهنده پیشرفت برنامه‌های هند برای پرواز فضایی انسان است، زیرا این کشور امیدوار است ایستگاه فضایی خود را در اواخر این دهه راه‌اندازی کند.
دکتر دیمیترا آتری، محقق اصلی آزمایشگاه اکتشافات فضایی دانشگاه نیویورک ابوظبی، به روزنامه نشنال گفت: «کشاورزی فضایی برای ماموریت‌های طولانی‌مدت به ماه و مریخ، انقلابی در بازی خواهد بود، زیرا فضانوردان به سادگی نمی‌توانند مواد غذایی مورد نیاز ماه‌ها یا سال‌ها را در یک موشک حمل کنند. وزن و هزینه آن بسیار گزاف خواهد بود . »
تحقیقات انجام شده در فضاپیمای Axiom-4 که در ۲۵ ژوئن از فلوریدا پرتاب شد و یک روز بعد به ایستگاه فضایی بین‌المللی متصل شد، بر درک چگونگی جوانه زدن و رشد این گیاهان در محیط بدون جاذبه تمرکز دارد. طبق گفته اکسیوم ، شنبلیله و ماش به دلیل رشد سریع، ارزش غذایی بالا و توانایی سازگاری با شرایط محدود انتخاب شدند. دانه‌های ماش از قبل خیسانده شدند تا جوانه‌زنی سریع‌تری داشته باشند، تکنیکی که اغلب در کشاورزی زمینی استفاده می‌شود.
دکتر آتری گفت: «پرورش سبزیجات تازه در فضا این چالش لجستیکی را حل می‌کند و همزمان اکسیژن تولید و هوا را تصفیه می‌کند و گیاهان را به یک سیستم جامع پشتیبانی از حیات تبدیل می‌کند.» «علاوه بر این، رسیدگی به چیزی سبز و زنده به حفظ سلامت روانی فضانوردان در طول اقامت طولانی مدت در سطح ماه یا سفر طولانی و منزوی به مریخ کمک می‌کند.»
آقای شوکلا همچنین روی یک آزمایش ریزجلبک فضایی کار کرده است، کیسه‌های نمونه را پرورش داده و از گونه‌های جلبک تصویربرداری کرده است. به گفته اکسیوم اسپیس، این موجودات میکروسکوپی می‌توانند به عنوان یک منبع غذایی پایدار و غنی از مواد مغذی برای ماموریت‌های آینده به اعماق فضا عمل کنند.
نقاط عطف کشاورزی فضایی
محققان در دهه گذشته به طور فزاینده‌ای بر تلاش‌های کشاورزی در فضا تمرکز کرده‌اند، تا فضانوردان روزی بتوانند غذای خود را تولید کنند.
در سال ۲۰۱۵، فضانوردان ناسا با موفقیت کاهوی قرمز رومی را در ایستگاه فضایی بین‌المللی پرورش دادند که اولین باری بود که غذا در فضا کشت، برداشت و خورده می‌شد. کاهو با استفاده از اتاق رشد گیاهی، یک گلخانه قابل حمل مجهز به روشنایی LED و بالش‌های آبی، کشت شد.
فضانوردان در سال ۲۰۲۱ در آزمایشی که توسط پروژه Plant Habitat-02 ناسا انجام شد، تربچه‌ها را در ایستگاه فضایی بین‌المللی برداشت کردند. هدف از این آزمایش، بررسی چگونگی رشد سبزیجات ریشه‌ای خوراکی، مانند تربچه، در فضا و امکان کشت مداوم آنها بود.
آزمایش‌هایی از این دست به دانشمندان کمک کرده است تا محفظه‌های رشد بهتری را توسعه دهند، نحوه رفتار یا پاسخ ژن‌های گیاهی را در شرایط فضایی مطالعه کنند و بفهمند که چگونه محصولات مختلف مواد مغذی را بدون خاک جذب می‌کنند.
آقای شوکلا علاوه بر کشاورزی فضایی، آزمایش‌هایی در مورد تحلیل عضلات در شرایط بی‌وزنی و رفتار خرس‌های آبی (tardigrades) انجام می‌دهد. خرس‌های آبی موجودات ریز و مقاومی هستند که به دلیل زنده ماندن در محیط‌های سخت شناخته شده‌اند. او همچنین در مطالعات عملکرد شناختی شرکت می‌کند که بر چگونگی سازگاری ذهنی و جسمی فضانوردان در طول پرواز فضایی نظارت دارد.
لحظه‌ای غرورآفرین برای هند
نارندرا مودی، نخست وزیر هند، روز شنبه در ایستگاه فضایی بین‌المللی با آقای شوکلا تماس ویدیویی برقرار کرد و طی آن گفت که این ماموریت لحظه‌ای تاریخی برای کشورش است. آقای مودی به او گفت: «امروز، شما از سرزمین مادری‌تان دورترین هستید، اما به قلب ۱۴۰ کرور (یک میلیارد) هندی نزدیک‌ترین هستید.»
آقای شوکلا درباره چالش‌های سازگاری با فضا، از جمله اینکه انجام کارهای اساسی چقدر می‌تواند دشوار باشد، صحبت کرد. او گفت: «خوابیدن یک چالش بزرگ است… مجبور شدم پاهایم را ببندم تا سر جایم بمانم.»
او همچنین توصیف کرد که زمین از مدار چگونه به نظر می‌رسد و گفت: «از فضا، نمی‌توان مرزها را دید… هند واقعاً باشکوه، بسیار بزرگ… بسیار بزرگتر از روی نقشه به نظر می‌رسد.»
این فضانورد با ارائه غذاهای سنتی هند مانند حلوای هویج (پودینگ هویج)، حلوای دال مونگ (شیرینی با عدس، روغن حیوانی و شیر) و آب انبه به همسفرانش، طعمی از هند را به مدار آورد. او گفت: «همسفران فضانورد من از این غذا لذت بردند.»
