جنگ جهانی آب؛ ابرپروژه چین بر رودخانههای آسیا
چین ساخت بزرگترین پروژه برقآبی جهان را در منطقه تبت آغاز کرده است؛ پروژهای عظیم بر رودخانه یارلونگتسانگپو که پس از خروج از خاک چین به رود براهمپوترا در هند و بنگلادش تبدیل میشود.
به گزارش دیروزبان این طرح که از سوی پکن بهعنوان گامی بزرگ در مسیر انرژی پاک معرفی شده، همزمان نگرانیهای جدی زیستمحیطی و ژئوپولیتیکی را در جنوب آسیا برانگیخته است.
بر اساس گزارشها، ارزش این پروژه حدود ۱۶۸ میلیارد دلار برآورد میشود و ظرفیت تولید برق آن میتواند تا سه برابر سد مشهور «سهدره» چین باشد؛ سدی که تاکنون بزرگترین نیروگاه برقآبی جهان محسوب میشد. مهندسان چینی قصد دارند با استفاده از شبکهای پیچیده از تونلها و نیروگاههای زیرزمینی، از شیب بیش از دوهزار متری رودخانه در یکی از عمیقترین درههای جهان بهرهبرداری کنند.
مقامهای چینی میگویند این ابرپروژه بخشی از راهبرد کاهش انتشار کربن، تقویت امنیت انرژی و توسعه اقتصادی مناطق غربی کشور است. به گفته دولت پکن، مطالعات علمی گستردهای انجام شده و تدابیر فنی لازم برای جلوگیری از آسیب به محیطزیست و کشورهای پاییندست در نظر گرفته شده است.
اما در آنسوی مرزها، واکنشها محتاطانه و گاه نگرانکننده است. هند و بنگلادش بیم آن دارند که کنترل جریان آب توسط چین، امنیت آبی میلیونها نفر را تهدید کند. کارشناسان هشدار میدهند که هرگونه تغییر در الگوی طبیعی رودخانه میتواند کشاورزی، شیلات و چرخههای طبیعی سیلاب را در پاییندست مختل کند. برخی رسانههای هندی حتی از این پروژه بهعنوان «بمب آبی» یاد کردهاند؛ ابزاری بالقوه برای اعمال فشار سیاسی در زمان تنش.
در حالی که چین بر شفافیت و همکاری منطقهای تأکید دارد، آینده این سد عظیم نهتنها آزمونی برای توان مهندسی این کشور، بلکه معیاری برای مدیریت مسئولانه منابع آب مشترک در یکی از حساسترین مناطق جهان خواهد بود.