چرا قیمت جهانی طلا به شدت در حال افزایش است؟
قیمت طلا از روز چهارشنبه برای اولین بار از مرز ۴,۱۰۰ دلار آمریکا (۶,۳۰۰ دلار استرالیا) به ازای هر اونس عبور کرد و رشد فوقالعاده امسال این فلز گرانبها را به بیش از ۵۰ درصد رساند.
به گزارش دیروزبان به نقل از بلومبرگ، این افزایش سریع بسیار بیشتر از پیشبینی تحلیلگران بود و از ابتدای سال ۲۰۲۴ تاکنون مجموع رشد قیمت طلا تقریباً به ۱۰۰ درصد رسیده است. این جهش چشمگیر باعث شده سرمایهگذاران علاقه شدیدی به خرید طلا نشان دهند و صفهای طولانی در مقابل فروشندگان طلا تشکیل شود.
دلایل متعددی برای این افزایش تاریخی قیمت طلا مطرح شده است. از جمله این عوامل میتوان به افزایش بیثباتیهای اقتصادی ناشی از بدهیهای بالای دولتی و تعطیلی دولت آمریکا اشاره کرد. نگرانیها درباره استقلال فدرال رزرو آمریکا نیز مطرح است؛ کاهش نرخ بهره تحت فشار سیاسی میتواند باعث افزایش مجدد تورم شود و طلا بهعنوان پوشش تورمی سنتی، جذابیت پیدا میکند. با این حال، کارشناسان معتقدند این عوامل تنها بخش کوچکی از دلایل افزایش قیمت هستند، چرا که قیمت طلا طی چند سال گذشته روند صعودی مداوم داشته است، پیش از آنکه این مسائل مطرح شوند.
عامل اصلی رشد کنونی، افزایش تقاضا از سوی صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF) طلا است. این صندوقها حرکت طلا یا سایر داراییها مانند سهام و اوراق قرضه را دنبال کرده و در بورس معامله میشوند و سرمایهگذاری در کالاها را برای سرمایهگذاران آسان کردهاند. قبل از عرضه اولین طلا در بورس سال ۲۰۰۳، دسترسی سرمایهگذاران عادی به طلا دشوار بود. اکنون طلا میتواند مانند سایر داراییهای مالی معامله شود و این امر دیدگاه سرمایهگذاران نسبت به نقش سنتی طلا بهعنوان دارایی امن در زمان بحرانهای سیاسی یا مالی را تغییر داده است.
علاوه بر تقاضای سرمایهگذاران خرد، برخی اقتصادهای نوظهور مانند چین و روسیه نیز داراییهای ذخیره رسمی خود را از ارزهای عمده به طلا منتقل میکنند. طبق گزارش صندوق بینالمللی پول، ذخایر طلای بانکهای مرکزی بازارهای نوظهور از سال ۲۰۰۶ تاکنون ۱۶۱ درصد افزایش یافته و به حدود ۱۰,۳۰۰ تن رسیده است، در حالی که طی پنجاه سال پیش از آن، تنها ۵۰ درصد رشد کرده بود. این تغییر مسیر عمدتاً ناشی از افزایش استفاده از تحریمهای مالی توسط آمریکا و سایر کشورهای صادرکننده ارزهای عمده ذخیره است. روسیه از سال ۲۰۰۶ خریدار خالص طلا شد و پس از الحاق کریمه در ۲۰۱۴ خریدهای خود را افزایش داد و اکنون یکی از بزرگترین ذخایر طلای جهان را در اختیار دارد. چین نیز با فروش اوراق قرضه دولتی آمریکا و خرید طلا، روند «دلارزدایی» را دنبال میکند تا وابستگی خود به دلار آمریکا کاهش یابد و از ریسک تحریمهای مالی بکاهد.
پیشبینی میشود روند دلارزدایی اقتصادهای نوظهور ادامه داشته باشد و این امر احتمالاً باعث افزایش تقاضای بلندمدت طلا خواهد شد. در کنار این، ورود سرمایههای جدید به بورسهای طلا نیز با اثر «ترس از عقب ماندن» تشدید میشود. شورای جهانی طلا گزارش داده است که در سهماهه سپتامبر رکورد ورود سرمایه به بورسها ثبت شده و در نه ماه منتهی به سپتامبر مجموع سرمایهگذاریها به ۶۴ میلیارد دلار آمریکا رسیده است. تحلیلگران گلدمن ساکس بر اساس این روند، هدف قیمت طلا را تا پایان سال ۲۰۲۶ به ۴,۹۰۰ دلار آمریکا در هر اونس افزایش دادهاند.